ادامه جیره بندی آب در حوضه مارون

به گزارش ایرنا، در پی تداوم بحران در رودخانه مارون- جراحی، آب در این حوضه جیره بندی شده است. در نشستی كه 9 دی در استانداری برای مدیریت منابع آبی حوضه مارون- جراحی برگزار شد استاندارخوزستان به مدیران محلی 6 شهرستان مسیر این رودخانه، جهاد كشاورزی و سازمان آب و برق اخطار داد تا همه نوبت بندی را رعایت كنند.
با گذشت حدود 10 روز از این دستور اما دبیر انجمن صنفی كشاورزی شادگان گفته است جیره بندی آب رعایت نشده و بخش زیادی از زمین های كشاورزی این شهرستان موفق به آبیاری نشده اند.
هوشنگ مقامس فیه اظهار كرد: در نشستی كه با استاندار خوزستان در 9 دی برگزار شد، قرار بود شهرستان های بالادست در برداشت آب مراعات كنند و سهمیه خود و پایین دستی ها را در نظر بگیرند اما دستور استاندار اجرا نشده است.
وی با بیان اینكه سازمان آب و برق برای برداشت آب از رودخانه اعلام نوبت بندی كرده و 15 روز مهلت داده بود افزود: در زمان تعیین شده برای آبیاری مزارع شادگان (كه در انتهای حوضه مارون- جراحی قرار دارد) شاهد بودیم كه شبكه های آبیاری بهبهان، رامشیر و جایزان در بالادست این رودخانه، كه زیرنظر سازمان آب و برق هستند سهمیه آب ما را مصرف كردند و در نهایت آبی به شادگان نرسید.
مقامس فیه اضافه كرد: سازمان آب و برق خوزستان تابستان گذشته در شادگان ممنوعیت كشت اعلام كرد و در مقابل وعده كرد كه آب كشت پاییزه كشاورزان این شهرستان را تامین كند اما به وعده خود عمل نكرده است.
به گفته وی، كشاورزان بر اساس همین وعده ها زمین های خود را بذركاری كرده و اكنون متحمل خسارت های سنگین شده اند.
وی افزود: باوجود دستور استاندار برای همكاری همه مدیران محلی در رعایت حق شهرستان های پایین دست اما مدیران سرپیچی كرده اند.
دبیر انجمن صنفی كشاورزی شادگان همچنین از جهاد كشاورزی خوزستان انتقاد كرد و گفت: جهادكشاورزی فقط زمین هایی را جزو آمار این شهرستان اعلام می كند كه قرارداد طرح محوری دارند و مدعی است كه 12 هزار هكتار زیركشت رفته است، این در حالیست كه 25 هزار هكتار در این شهرستان زیركشت رفته كه 17 هزار هكتار زراعت از آن، به علاوه 10 هزار هكتار نخیلات در حوضه جراحی قرار دارد.
وی افزود: سازمان جهاد كشاورزی با ارائه آمارهای غیرواقعی باعث تضییع حقوق كشاورزان شده است به طور مثال متوسط تولید گندم در هكتار در این شهرستان 700 كیلوگرم در هكتار بوده كه جهاد كشاورزی آن را 2.5 تن در هكتار اعلام كرده و این مساله باعث شده كه بیمه به كشاورزان خسارتی پرداخت نكند.
مقامس فیه قراردادهای سازمان آب و برق خوزستان را نیز یكطرفه دانست و اظهار كرد: سازمان آب و برق خوزستان مدعی است كه تعهدی نسبت به تامین حقابه ندارد، این در حالیست بدون تامین حقابه كشاورزان، از آنها آب بها می گیرد.

* انحرف از برنامه
معاون حفاظت و بهره برداری از منابع آب سازمان آب و برق خوزستان نیز در این باره گفت: به دلیل همزمان شدن نیاز آبی در حوضه مارون- جراحی، در آبرسانی به پایین دست این حوضه اختلال ایجاد شد.
مصطفی شبه، با اشاره به محدودیت منابع آب در حوضه مارون- جراحی اظهار كرد: اكنون كه همه كشت ها نیاز به آب دارند، برای برداشت آب برنامه زمانبندی و نوبت بندی اعمال شده است.
وی افزود: در این حوضه، 2 بازه شامل بهبهان تا پایین دست رامشیر و بازه دوم از این ایستگاه تا شادگان تعریف شده كه بر اساس برنامه قرار بود ابتدا بازه دوم آبیاری شود و رهاسازی آب از سد مارون برای این منظور از 9 دی تا 22 دی انجام شود.
شبه اظهار كرد: زمین های زیر كشت شبكه بهبهان به دلیل سمپاشی نیاز به آبیاری داشت و برای برداشت آب اعمال فشار می كردند همچنین شبكه های رامشیر و جایزان نیز برداشت هایی داشته اند.
وی اضافه كرد: در طول حوضه هم زمانی نیاز آبی كشت گندم وجود داشت به همین دلیل بخشی از آبی كه از سد رهاسازی شده بود، در طول مسیر مصرف شد و این مساله باعث شد آب مورد نیاز پایین دست در شادگان تامین نشود، البته برای جبران برداشت های بالادست، ناچار شدیم خروجی از سد مارون را از 60 مترمكعب (بر اساس برنامه) به 85 مترمكعب برثانیه برسانیم كه در مارون بی سابقه است.
شبه، با بیان اینكه در مسیر رودخانه مارون- جراحی بیش از 500 پمپ برداشت آب وجود دارد كه باید كنترل شود اضافه كرد: تاكنون بیش از 150 موتورپمپ را جمع آوری كردیم اما كنترل برداشت های بی رویه غیرمجاز بسیار دشوار است به ویژه در حوضه میانی رودخانه مارون (سد رامشیر تا ایستگاه گرگر)، و برای اعمال مدیریت و پایداری آن، همكاری مدیران محلی، نیروی انتظامی و دادگستری شهرستان را می طلبد.
وی با تاكید بر همكاری مدیران برای مدیریت این حوضه تصریح كرد: مدیران محلی به تعهدات خود برای كنترل این حوضه به طور كامل عمل نكردند.
معاون سازمان آب و برق خوزستان اظهار كرد: در حوضه مارون كشت اضافه و خارج از قرارداد وجود دارد به طور مثال تنها در رامشیر و ماهشهر پنج هزار هكتار قرارداد موقت در سال های گذشته داشتیم و امسال مجاز به برداشت آب نبودند، كه اینها بار اضافه روی حوضه به شمار می آیند و باعث می شوند آب به پایین دست نرسد.
وی تاكید كرد: در صورت كنترل نشدن برداشت های غیرمجاز و تامین نشدن سهمیه پایین دست، زمین های شادگان خسارت زیادی را متحمل می شوند.
بر اساس این گزارش، شهرستان شادگان در جنوب خوزستان در انتهای حوضه رودخانه مارون- جراحی قرار دارند. مردم این شهرستان كه بیشتر آنها از تولیدكنندگان عمده محصولات در خوزستان به ویژه نخستین تولیدكننده خرما هستند، در سال های گذشته با تنش آبی روبه رو بوده اند.
بر اساس گزارش های سازمان آب و برق خوزستان، بحران آبی در رودخانه های مارون- جراحی و همچنان ادامه دارد و ورودی به سد مارون نسبت به سال های نرمال 45 درصد كاهش یافته و آورد فعلی این رودخانه نیز كمتر از انتظار بوده است.
این در حالیست كه 95 هزار هكتار زمین كشاورزی در هفت شهرستان در حوضه مارون- جراحی وجود دارد كه برای كاهش مشكلات محدودیت منابع آب، مشمول جیره بندی آب شده اند.
استاندار خوزستان در آخرین نشست با مدیران حوضه مارون- جراحی در 9 دی به مدیران و فرمانداران این حوضه اخطار داده و گفته بود مدیرانی كه در توزیع عادلانه آب در این حوضه ها به وظایف خود عمل نكنند از قانون تخطی كرده و باید مسئولیت عملكرد خود را بپذیرند.

7151 / 6037
خبرنگار: نادره وائلی زاده ** انتشار دهنده: عبدالحمید راجی