مدیرماهیان خاویاری گلستان: صید غیرقانونی وضعیت خزر را بحرانی كرده است

سید مصطفی عقیلی نژاد روز دوشنبه در گفت وگو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: دریای خزر با ماهیان خاویاری و خاویار آن شهرت یافته است، لذا باید همه اقدام های لازم را برای احیای این گونه ها انجام دهیم و هم اینك نجات ماهیان نیازمند عزم و اراده ملی در حوزه شیلاتی دریای خزر است.
به گفته وی افزایش صید بی رویه و كاهش رهاسازی دو عامل موثر بر كاهش جمعیت ماهیان خاویاری هستند كه فعالیت های غیر قانونی صیادی حاشیه نشینان سواحل دریای خزر از مهمترین چالش های این حوزه محسوب می شود.
وی با اشاره به صید بچه ماهی ها و ماهیان نابالغ توسط صیادان غیرمجاز، ادامه داد: ماهیان خاویاری 'رودكوچ' هستند و از دست رفتن محل های طبیعی تخم ریزی آنان در رودخانه ها به دلیل احداث سدها و كاهش دبی آب پایه رودخانه ها باعث شده كه برخی گونه ها تا صد درصد و برخی تا 95 درصد از بین برود.
عقیلی نژاد اضافه كرد كه برخورد جدی با متخلفان در عرصه صید غیرقانونی بچه ماهیان و ماهیان جوان و نابالغ خاویاری كه عمل تكثیر و زاد آوری طبیعی و مصنوعی را ابتر می سازند، لازمه تاثیر گذاری برنامه های احیای این گونه های ارزشمند و ذخائر دریای خزر است.
وی ادامه داد كه صید ماهیان خاویاری از سال 2010 میلادی صرفاً جهت تأمین مولد مراكز بازسازی ذخایر و در جهت احیای ذخایر و جلوگیری از انقراض نسل گونه های بشدت آسیب دیده صورت می گیرد و یكی از وظایف مدیریت امور ماهیان خاویاری استان امكان تأمین مولدین مناسب خاویاری در محدوده ساحلی دریای خزر است.
مدیر امور ماهیان خاویاری گلستان همچنین گفت: صید ماهیان خاویاری در استان تحت نظارت دولت و توسط شركت های پیمانكاری بخش خصوصی در مناطق ساحلی و در مصب رودخانه ها صورت گیرد و این شركت ها به عنوان بازوان حوزه ماهیان خاویاری استان نقش موثری در احیای ذخائر این گونه ها برعهده دارند.
عقیلی نژاد ارزیابی دغدغه ها و آسیب های پیش روی شركت های صیادی را ضروری دانست و تاكید كرد كه توجه به مباحث اقتصادی و مقوله معیشت كاركنان این شركت ها را باید با راهكارهای قانونی تامین و ارتقاء داد.
وی مهمترین تهدید شركت های صیادی ماهیان خاویاری را فعالیت، تردد و دام گذاری گسترده صیادان غیر قانونی در دریا خزر بیان كرد.
مدیر امور ماهیان خاویاری گلستان با اشاره به جلسه بررسی مشكلات این شركت ها در حوزه بندرتركمن نیز اظهار داشت در یك جلسه با حضور فرماندار بندرتركمن درخواست ها و مشكلات آنها مورد بحث و بررسی گذاشته شد.
پیش از این مدیركل شیلات گلستان نیز گفته بود كه عمده صید غیرمجاز انجام شده در آبهای استان غیر استاندارد نیز بوده و هم اینك از پنج گونه ماهیان خاویاری سه گونه در معرض خطر انقراض قرار گرفته اند.
سید جواد قدس علوی، وجود صیادان غیرمجاز را یك معضل برای استان بیان كرده و گفته بود كه این صیادان ماهی های نارس را صید می كنند و این عمل آنها انقراض نسل ماهی های صید شده را در پی دارد.
به گفته وی هم اینك ماهی اوزن برون یكی از گونه های در خطر انقراض بوده و از ابتدای فصل صید در سال جاری تاكنون هیچ مولد ازون برون به مركز تكثیر ماهیان خاویاری شیلات تحویل نشده است.
ماهیان خاویاری جزو ذخائر ژنتیكی دریای خزر و ثروت عمومی به شمار رفته و صید تجاری آن ممنوعیت دارد.
خزر بزرگ ترین دریاچه جهان است كه از مجموع شش هزار و 400 كیلومتر نوار ساحلی آن، 740 كیلومتر در حاشیه سه استان شمالی ایران و از جمله گلستان واقع است.
حدود 116 گونه شناخته شده و 64 زیرگونه در دریای خزر زیست می كنند كه از این مجموع حدود 17گونه آن ارزش تجاری دارد.
ماهیان خاویاری از خانواده تاس ماهیان از جمله گونه های آبزی كم نظیری هستند كه با توجه به قدمت آنها به عنوان فسیل های زنده شناخته می شوند.
این ماهیان به 27 گونه و زیرگونه در جهان تقسیم می شوند پنج گونه از ماهیان خاویاری ممتاز جهان شامل فیل ماهی یا بلوگا، تاس ماهی روسی یا چالباش، تاس ماهی ایرانی یا قره برون، ماهی شیپ و ماهی ازون برون یا سوروگا گونه های اصلی دریای خزر هستند.
خاویار ماهیان خاویاری از گران ترین غذاهای جهان است.
طبق ماده 26 قانون مبارزه با قاچاق كالا و ارز مصوب سوم دی ماه سال 1393 صید، عمل آوری، تهیه، عرضه، فروش، حمل، نگهداری و صدور خاویار و ماهیان خاویاری بدون مجوز سازمان شیلات مشمول مجازات قاچاق كالای ممنوعه است و محل نگهداری آن نیز وفق تبصره 5 ماده 22 همان قانون توقیف و پلمپ خواهد شد.
از سوی دیگر طبق مصوبه شماره 380 شورای عالی حفاظت محیط زیست كشور كه در 29 دی ماه سال 93 به تصویب رسید صید هر قطعه ماهی خاویاری شامل فیل ماهی، ازون برون، قره برون و چالباش 100 میلیون ریال جریمه دارد.
استان مرزی گلستان واقع در شمال كشور در حاشیه شرقی دریای خزر واقع است.
7333/1648