«سوء فرهنگ تغذیه»بلای بدتر از«سوء تغذیه»

به گزارش خبرنگار اقتصادی ایرنا، براساس آمارها در هر ساعت حداقل 6 نفر به دلیل بیماری پوكی استخوان برای همه عمر زمین گیر می شوند و یا جان خود را از دست می دهند.
طبق آمار مركز تحقیقات استئوپروز(پوكی استخوان) كشور، سالیانه 51 هزار مورد شكستگی استخوان لگن خاصره در كشور روی می دهد كه منجر به شكستگی استخوان، زمین گیری و حتی مرگ و میر می شود كه كمبود ویتامین دی و كلسیم و فقدان تحرك كافی، مهمترین عامل این بیماری است.
مقایسه مصرف برخی از اقلام غذایی در ایران با دیگر كشورها و یا میانگین جهانی نشان می دهد كه چه میزان با استفاده درست از منابع غذایی، بیگانه هستیم.
مصرف سرانه نان در ایران 160 كیلوگرم و در جهان 25 كیلوگرم، تخم مرغ در ایران هشت تا 9 كیلو و در كشورهای پیشرفته 24 كیلوگرم، سرانه شیر در ایران 90 كیلوگرم و در اروپا 300 كیلوگرم، سرانه مصرف شكر در ایران 30 كیلوگرم و در جهان پنج كیلوگرم، مصرف سویا در ایران نیم گرم و در جهان 10 كیلوگرم و متاسفانه بدتر از همه سرانه مصرف نوشابه در ایران 42 لیتر و در جهان 10 لیتر است.
مقایسه آمارهایی از این دست نشان می دهد مشكل عمده در ایران نبود فرهنگ تغذیه سالم است كه می تواند موجب سوء تغذیه شود.
جمعیت ایران رو به سالخوردگی است و این امر باید مسئولان را هشیارتر سازد تا این روند با سوء تغذیه دشوارتر نشود زیرا هزینه های درمانی را در كشور افزایش خواهد داد.
حسین چمنی نماینده انجمن صنفی لبنیات كشور پیشتر در گفت و گو با ایرنا اعلام كرده بود: جمعیت سالمند ایران 20 سال زودتر از كشورهای توسعه یافته زمین گیر می شوند به طوری كه اكنون دارای هفت میلیون سالمند هستیم كه در مدت 35 سال آینده این جمعیت 26 میلیون نفر می شود.
به گفته وی، اگر قرار باشد یك جامعه 26 میلیون نفری از سالمندان پنج سال زودتر زمین گیر شوند، فاجعه ای بزرگ برای كشور خواهد بود.
وی اضافه كرد: این فاجعه انسانی می تواند معادل زلزله ارسباران مرگ و میر به دنبال داشته باشد در حالی كه اگر زلزله رخ دهد همه دولت، مجلس، مردم و رسانه ها بسیج می شوند تا اقدامات موثری را انجام دهند اما متاسفانه روزانه در بدن ما یك حادثه دائمی اتفاق می افتد كه همه در مقابل آن سكوت كرده اند.
اكنون گروه های وسیعی از جمعیت كشور دچار سوء تغذیه هستند و از مسائل ناشی از كم غذایی شامل كم خونی، فقر آهن، اختلالات ناشی از كمبود ید، كمبود روی، كلسیم، كمبود ویتامین های A ، B2 و D رنج می برند.
متاسفانه به دلیل نبود فرهنگ مناسب تغذیه در كشور، حداقل 6 میلیون نفر از مردم ایران به پوكی استخوان مبتلا هستند؛ 40 درصد دچار شیوع كم خونی در كودكان زیر 2 سال، 11 درصد كودكان زیر پنج سال دچار كم وزنی متوسط و شدید و 15 درصد آنان نیز دچار كوتاه قدی تغذیه ای متوسط و شدید هستند آن هم در حالی كه بخشی از جمعیت كشور نیز به دلیل تغذیه نامناسب و فقدان تحرك لازم از مشكل چاقی رنج می برند.
«احمد میدری» معاون امور رفاه اجتماعی وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعی معتقد است: چهار درصد جمعیت كشور دچار فقر خوراكی هستند اما بیشترین رنج مردم از نبود سوء تغذیه است كه این موضوع از نبود فرهنگ مناسب تغذیه سالم ناشی می شود.
وی گفت: با برنامه ریزی درست باید بسیاری از مواد غذایی مناسب را جایگزین غذاهای غیر ضروری و مضر سلامتی كرده و خانواده ها را به سمت تغذیه سالم هدایت كرد.
میدری افزود: پیری جمعیت كشور بزودی از راه می رسد و سوء تغذیه فرهنگی می تواند هزینه های زیادی را از نظر بیماری های ناشی از كمبودها و تغذیه نادرست به اقتصاد كشور تحمیل كند.
وی توضیح داد: یكی از برنامه های دولت یازدهم، رفع سوء تغذیه از خانوارهایی بود كه به این مشكل دچارند و برای این مهم، سبدهای امنیت غذایی بین خانوارهایی دچار این مشكل، توزیع شد.
«دلارام قدسی» كارشناس تغذیه در این رابطه به ایرنا گفت: جمعیت كشور هم از سوء غذیه و هم از نبود فرهنگ مناسب تغذیه رنج می برد اما هنوز مطالعه ای كه نشان دهنده سهم هر كدام باشد، انجام نشده است.
وی گفت: در صورتی كه فرهنگ تغذیه مناسب باشد، می توان بسیاری از مواد غذایی را جایگزین كرد تا دچار كمبود نشویم.
قدسی با یادآوری تحقیقاتی كه درباره فرهنگ تغذیه در میان برخی از خانوارها انجام داده است، گفت: بررسی اظهارات مادر خانواده نشان می داد فرزندش مدت طولانی شیر مصرف نكرده است در حالی كه كودك از تنقلات بیهوده استفاده می كند كه قیمت آن حتی از یك لیتر شیر بیشتر بود.
وی ادامه داد: با فرهنگ درست تغذیه می توان سیری سلولی ایجاد كرد؛ به طور نمونه، خانواده ای كه نمی تواند به دلیل هزینه بالای گوشت قرمز از این ماده غذایی بهره مند شود، می تواند با استفاده از حبوبات و یا سویا این كمبود را به میزان زیادی جبران كند.
به گفته این كارشناس تغذیه، اكنون برخی از نهادهای حمایتی همچون وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعی، كمیته امداد امام خمینی(ره) و بنیاد علوی، بین خانوارهایی كه دارای سوء تغذیه هستند، سبد غذایی توزیع می كنند.
شاید به جرات بتوان گفت، كودكان و زنان همواره بیش از دیگران از سوءتغذیه به ویژه در میان خانوارهای با تمكن مالی ضعیف رنج می برند و به همین دلیل نهادهای حمایتی، توزیع سبدهای حمایتی تغذیه ای دو گروه یاد شده را هدف قرار داده اند.
به گزارش ایرنا، گرسنگی و سوء تغذیه، هر كدام موضوع جداگانه ای هستند؛ نیاز بدن به غذا گرسنگی نام دارد در حالی كه سوء تغذیه نوعی بیماری به‌شمار می‌آید كه به دلیل مصرف ناكافی یا بیش از اندازه یك یا چند ماده غذایی بروز می‌كند.
برخی از كارشناسان معتقدند، هفت درصد كودكان ایرانی دچار سوء تغذیه هستند؛ در بسیاری از خانواده ها نوشابه به جای شیر، روغن به جای پروتئین، تنقلات پوچ و شیرینی جایگزین میوه و صیفی جات شده و ضمن اینكه كه زندگی نوین و محدودیت زندگی در آپارتمان ها زمینه تحرك را برای افراد به ویژه كودكان محدود كرده است.
در بسیاری از كشورهای توسعه یافته دولت ها به برخی از مواد غذایی همچون شیر و لبنیات، یارانه اختصاص می دهند تا همه اقشار جامعه بتوانند از این دسته از مواد مغذی بهره مند شوند؛ این دسته از كشورها به این امر پی برده اند كه پیشگیری بهتر از درمان است.
در چنین شرایطی كه سوء تغذیه می تواند آسیب های بی شماری را به پیكر اقتصاد كشور بزند، دولت، رسانه های جمعی و سازمان های مردم نهاد باید به یاری مردم بیایند.
آموزش تغذیه به زنان (از طریق رسانه های جمعی) و كودكان (از طریق آموزش در مدارس) می تواند گام مهمی در مهار این بلای خاموش باشد.
با توجه به اینكه در بسیاری از موارد در كشورهای در حال توسعه همه مسئولیت ها را نمی توان برعهده دولت ها قرار داد، بنابراین مشاركت مردمی از طریق سازمان های مردم نهاد(سمن ها) در رفع سوء فرهنگ تغذیه موثر است.
سوء فرهنگ تغذیه، تبعات اقتصادی بی شماری برای كشور دارد و غفلت از آن نه فقط رنج مردم را افزایش می دهد بلكه هزینه بالایی را به دولت تحمیل خواهد كرد. باید ارتقا فرهنگ تغذیه مناسب را جدی گرفت زیرا می تواند سلامت جامعه را ارتقا و هزینه های اقتصادی را كاهش دهد.
اقتصام**9123 ** 2023** گزارش از: زهره دریغ گفتار ** انتشاردهنده: لطیف نكوئی