خوراكي هايي كه سلامت ما را مي خورند

فست فودها كه اين روزها تعداد آنها به سرعت در حال گسترش است و يكي از زيان بارترين ره آوردهاي زندگي شهري و مدرن تلقي مي شوند، به دغدغه و نگراني جدي در زمينه سلامت مردم تلقي مي شوند.
تلفيق ناميمون استفاده از اين خوراكي ها و بي تحركي، فاجعه اي جبران ناپذير براي انسان ها رقم مي زند كه گاه جبران آن غيرممكن مي شود و حتي پايان زندگي را براي برخي به دنبال دارد.
بروز انواع بيماري هاي قلبي و عروقي، سكته هاي قلبي و مغزي، ديابت و حتي انواع سرطان ها و كبد چرب، حاصل استفاده مداوم از اينگونه خوراكي ها است كه اطلاع رساني چنداني درباره آثار و تبعات آنها نيز صورت نمي گيرد.
وجود اسيدهاي چرب، نمك زياد و فروآورده هاي فرآوري شده در فست فودها سبب شده تا زيان آنها بيشتر از ساير مواد غذايي باشد، از سويي اندام هاي داخلي مانند كبد، كيسه صفرا، عروق، قلب و ساير اندام ها در معرض حملات مواد مضر اين خوراكي ها قرار دارند.
پيش از اينكه دير شود، بايد تلاش كنيم كه جامعه را از آثار زيانبار خوردن اين خوراكي ها آگاه كنيم و به ويژه نسل نوجوان و جوان را درباره در خطر بودن سلامتشان روشن سازيم تا در آينده جامعه اي سالم با كمترين بيماري ها داشته باشيم.
كارشناس مسئول واحد بهبود تغذيه اي معاونت بهداشتي دانشگاه علوم پزشكي استان البرز در اين باره به خبرنگار ايرنا گفت: بيشترين مصرف كنندگان فست فودها در البرز و كشور كودكان تا جوانان هستند.
وي با بيان اينكه هنگام مصرف فست فود مواد غذايي مضر ديگري مانند انواع نوشابه ها و سرخ كردني ها استفاده فراوان دارد، اظهار كرد: برخي افراد حتي ميان وعده هاي خود را از فست فودها انتخاب مي كنند كه مضرات آن براي آنان دو چندان مي شود.
قاسمي مداني خاطرنشان كرد: اين فرهنگ مصرف غربي آنچنان در جامعه رايج شده كه نمي توان مردم را به طور كامل از مصرف فست فود ها منع كرد.
***كالري بالاي فست فودها و چاقي بي رويه
قاسمي مداني با اشاره به كالري بسياربالاي فست فودها، گفت: يك تكه كوچك از پيتزا حدود 500 كالري دارد و يك فرد با مصرف يك پيتزا هزاران كالري را وارد بدن خود مي كند كه يكي از عوامل اصلي اضافه وزن و چاقي در جامعه به ويژه در كودكان است. وي با بيان اينكه دانشگاه علوم پزشكي براي آگاهي مردم از مضرات مصرف فست فود ها اقدام به آموزش هاي متعدد و مستمر كرده است، گفت:‌ 60 كارشناس تغذيه اقدام به آموزش در مدارس مي كنند كه طي اين آموزش ها دانش آموزان، معلمان و والدين با مضرات مصرف فست فود ها آشنا مي شوند.
قاسمي مداني گفت: پوسترهايي با موضوع غذاهاي سالم و ناسالم از طرف دانشگاه علوم پزشكي البرز تهيه شده است كه در ديد دانش آموزان قرار مي گيرد.
وي با اشاره به اينكه نمي توان افراد جامعه را از خوردن فست فودها منع كرد، افزود: اين اقدام نتيجه معكوس دارد و مي بايست با آموزش هاي لازم افراد جامعه را نسبت به عوارض و مضرات مصرف فست فودها آشنا كرد.
اين كارشناس تغذيه اظهار كرد: درمهد كودك ها نيز برنامه هاي آموزشي به جد دنبال مي شود و در قالب 10 رهنمود غذايي در قالب آموزش براي آنان در نظر گرفته شده است.
دكتر حميد شمسي باغبانان متخصص و مدير گروه طب سنتي دانشگاه علوم پزشكي استان البرز نيز در اين باره به خبرنگار ايرنا گفت:‌ در پي تقليد برخي مردم از عادات غذايي غربي ها، فرهنگ استفاده از فست فودها در كشور ايران پذيرفته شده است.
وي در ارتباط با فلسفه ورود فست فودها به كشور نيز گفت: به طور كلي هر قوم و مليتي در طول ساليان سال بنا به مزاج، فرهنگ و تمدن خود تغذيه اي در آن كشور نهادينه شده است.
وي خاطرنشان كرد: در كشورهاي غربي همزمان با ورود به دنياي صنعتي بسياري از كارگران به جهت وقت كمي كه داشتند، به سرو فست فود مي پرداختند و در اين راستا كارخانجات اين كشورها نسبت به توليد غذاهاي كنسروي اقدام كردند.
دبير انجمن علمي طب سنتي البرز با بيان اين مطلب كه توليد غذاهاي فست فودي براي كارخانجات بسيار سودآور بوده است، اظهار كرد:به دنبال سودي كه از اين راه به دست مي آوردند، اينگونه غذاها را به يك فرهنگ در كشورهاي غربي تبديل نموده و آن را نهادينه كرده است.
وي تصريح كرد: در كشور ما نيز با پيشرفت تكنولوژي و ارتباط با ساير كشورها با اشتياق به اينكه مسائل جديد را كشف كنند، به مرور زمان فست فودها وارد كشور شد.
شمسي باغبان با طرح اين مطلب كه برخي از مردم به تدريج شروع به تقليد از عادت غذايي غربيان نمودند، گفت: در پي آن فرهنگ استفاده از فست فود در كشور ايران پذيرفته شد.
وي اشتغال زنان را يكي از دلايل استفاده از انواع فست فود در خانواده ها دانست و افزود: وجه تمايز طعم اين دسته از غذاها و همچنين عادات غذايي نامناسب مي تواند از ديگر دلايلي باشد كه مردم ايران به سمت فست فودها گراييده مي شوند.
اين متخصص طب سنتي اظهار كرد: طعم دار كردن بسياري از اين غذاها راهكاري براي جذب افراد به آن است و در اين راستا طعم نامناسب و ناخالص آن مشخص نخواهد شد.
وي خاطر نشان كرد: مي بايست اطلاع رساني هاي لازم به مردم در جهت جلوگيري از استفاده از غذاهاي فست فودي و فرهنگ سازي صورت گيرد.
**مضرات استفاده از فست فودها
مصرف فست ‌فود بيش از يك بار در هفته سبب ايجاد چاقي به خصوص چاقي‌هاي موضعي در نواحي شكم و پهلوها مي‌شود.
بر اساس تحقيقات صورت گرفته، بيش از 80 درصد مصرف‌كنندگان دايمي فست‌فود، افرادي چاق تلقي مي‌شوند به طوري كه به شكلي هماهنگ چاق نيستند و بيشترين تجمع چربي در ناحيه شكم، پهلوها، ران‌ها و باسن آنها است. در عين حال، چربي دور كبدشان را فرا گرفته و خيلي دير احساس سيري مي‌كنند.
دومين ضرر فست فود ها، افزايش چربي‌هاي مضر است كه بيشتر غذاهاي حاضري سرخ ‌شده هستند و معمولا هم براي سرخ ‌كردن اين غذاها از روغن‌هاي نباتي جامد استفاده مي‌‌ شود. درصد اسيدهاي چرب اشباع و ايزومرهاي ترانس در اين روغن‌ها بالاست. اين چربي همان چربي مضري هستند كه مي‌تواند در ديواره سرخرگ‌ها رسوب كرده و آنها را مسدود ‌‌كند.
*** نوشابه هاي گازدار و مشكل مضاعف
يكي ديگر از مشكلات اين غذاها استفاده همزمان از نوشابه هاي گازدار است. نوشابه‌هاي گازدار در كنار تمام اين غذاها عرضه مي‌شود. اسيد موجود در نوشابه‌هاي گازدار موجب فرسايش ميناي دندان شده و همچنين قند بالاي اين محصولات، پوسيدگي دندان ‌ها را تسريع مي‌كند.
به علاوه نوشابه‌ها فاقد ارزش غذايي بوده و به خاطر ميزان قند بالايشان داراي كالري زيادي هستند كه موجب چاقي مي‌شوند. فراموش نكنيد كه نوشابه‌هاي رژيمي هم به دليل داشتن قند مصنوعي آسپارتام، اشتهاآور هستند.
***كمبودها مواد مغذي در فست فودها
غذاهايي كه در فست فودها طبخ مي‌شوند، داراي ارزش غذايي پاييني از نظر ويتامين و املاح مورد نياز بدن هستند و كمبود ارزش‌هاي غذايي يكي از مشكلاتي است كه كودكان و نوجوانان را در سن رشد تهديد مي‌كند.
اگر كودك در سنين پايين از نظر مواد مغذي كمبود داشته باشد، حتماً در دوران نوجواني نيز دچار اين مشكل خواهد بود. كودكان و نوجواناني كه زياد از اين غذاها استفاده مي‌كنند، دچار كمبود كلسيم و ويتامين د هستند.
بيشتر فست فودها بسيار بالاتر از حد استاندارد و بهداشتي نمك دارند. از طرف ديگر به علت اينكه ذائقه ايراني‌ها شور است، احتمال استفاده از مصرف مواد شور هم در كنار فست فودها وجود دارد كه مي‌تواند باعث بروز فشار خون در مصرف‌كنندگان شود.
***پرخوري از عوارض فست فودها
پرخوري يكي ديگر از مشكلات اين غذاهاست. وعده‌هاي غذايي فست‌ فود از نظر اندازه معمولا بزرگ‌‌تر از يك وعده غذاي خانگي است. در نظر داشته باشيد كه انرژي موجود در اين غذاها بسيار بيشتر از يك وعده غذاي خانگي در همان حجم است.
غذاهاي سنتي علاوه بر اينكه بخشي از فرهنگ ملت ما است، داراي مواد مغذي بسيار خوب و سالمي است.
در سفره ايراني غذاهاي سالم از انواع سبزي، مواد لبني و تخم‌مرغ تهيه مي‌شود كه از نظر ارزش تغذيه‌اي نيز بسيار مناسب هستند اما گسترش فست ‌فود، نقش اين غذاها را كم مي‌كند. اين مساله موجب مي‌شود عادت‌هاي خوب تغذيه‌اي ما نابود شود.
اكنون در استان البرز يك هزار و 580 رستوان فست فود فعاليت مي كنند. گرچه كارشناسان واحد بهداشت محيط استان البرز با سركشي از اين مغازه ها و چك كردن روغن هاي مصرفي نظارت براين واحد هاي استان را انجام مي دهد اما اين بازرسي ها هم چيزي از مضرات اين نوع غذاها نمي كاهد.
ابوالفضل دهقان دره شيري رئيس اتحاديه صنف اغذيه فروشان كرج مي گويد:‌ تقاضا براي مصرف غذاهاي آماده زماني آغاز شد كه انسان ها به دليل مشغله فراوان در محل كار، فرصت تهيه غداي خانگي را از دست دادند و اين امر باعث شد تا ايده غذاهاي آماده يا همان فست فودها در ذهن برخي افراد جوياي موفقيت شكل گيرد.
وي يادآورشد كه اين اتحاديه هم اكنون 520 عضو داراي پروانه كسب دائم بوده و 200 واحد صنفي فاقد مجوز وجود دارد كه به آنها فرصت يك ماهه براي دريافت مجوز داده شده است.
اكنون كه استفاده از غذاهاي با طبخ سريع به سرعت در حال گسترش است، اطلاع رساني درباره مضرات آن و معرفي جايگزين هاي مناسب از طريق برگزاري جشنواره هاي غذاي سنتي و آموزش هاي تخصصي به بانوان براي طبخ غذاهاي اصيل ايراني، از ضروريات محسوب مي شود.
2098/7410/1535