به گزارش خبرنگار ایسنا،‌ دکتر حسن رکنی در مراسم افتتاحیه سومین همایش ملی گاومیش ایران که امروز، 27 بهمن‌ماه در دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان برگزار شد، اظهار کرد:‌ موضوع امنیت غذایی یکی از مباحثی است که به‌عنوان اصلی‌ترین وظیفه ما در وزارت جهاد کشاورزی تعریف شده و یک وظیفه بسیار سنگین است که از حساسیت بالایی نیز برخوردار است.

وی با بیان اینکه با توجه به این حساسیت با کوچکترین نوسان در این حوزه  وزارتخانه باید پاسخگو باشد، افزود: در حوزه امنیت غذایی، ازنظر کمیت و کیفیت غذا وضعیت مناسبی داریم. کمیت به این معنا که حداقل‌های لازم از نظر پروتئین، انرژی، بیو ویتامین‌ها و انواع مواد معدنی را مردم دریافت می‌کنند؛ کیفیت نیز به این معنا است که گاهی حداقل‌ها دریافت می‌شوند اما هنوز هم لازم است که کیفیت غذاها روزبه‌روز بهبود پیدا کند. افزایش کیفیت غذا می‌تواند یک اقدام ارزشمند در جهت خدمت به مردم باشد.

معاون بهبود تولیدات دامی وزارت جهاد کشاورزی گفت:‌ سال گذشته رشد اقتصادی کشور در بخش کشاورزی 5.4 درصد بود که این رقم در 6 ماهه اول سال جاری به 5.9 درصد رسیده است؛ این آمار در شرایطی بهبود یافته که سال گذشته ازنظر بارندگی چندان شرایط مناسبی نداشتیم.

رکنی افزود: ‌در خصوص گندم نیز در سال 92، تولید کشور 4.8 میلیون تن بوده است اما در سال جاری از مرز 11.5 میلیون تن عبور کردیم. میزان خوداتکایی کشور در بخش گندم به بیش از 100 درصد رسیده است. یکی از اهداف تعریف‌شده در  وزارتخانه صرفه‌جویی در مصرف آب به هر شکل ممکن بود به همین دلیل سطح زیر کشت از ‌6.2 میلیون هکتار در سال 92 به 5.8 میلیون هکتار در سال جاری رسید.

وی ادامه داد: کاهش 400 هزار هکتاری سطح زیر کشت به معنای افزایش بهره‌وری و استفاده بهینه از آب است؛ درحالی که تفاوت معنی‌داری در میزان بارندگی نیز رخ نداده بود و در سال 92 مقدار بارندگی ما 236 میلی‌متر بود که این عدد در سال جاری به حدود 240 میلی‌متر رسید.

معاون بهبود تولیدات دامی وزارت جهاد کشاورزی افزود: ‌تراز تجاری ما در وزارت جهاد کشاورزی در سال 92، منفی هشت میلیارد و 100 میلیون دلار بود که در سال گذشته به منفی 3.4 میلیارد دلار رسید؛ امسال نیز توقع داریم به حدود عدد منفی سه میلیارد تومان برسیم که به معنای بیش از پنج میلیارد دلار بهبود تراز تجاری است و امیدواریم در آینده‌ای نه‌چندان دور بتوانیم به تراز تجاری مثبت دست پیدا کنیم.

رکنی گفت: در 9 ماهه اول امسال حجم صادرات کشور در بخش کشاورزی چهار میلیارد و 150 میلیون دلار  بود که این عدد حدود 13 درصد صادرات غیرنفتی را تشکیل می‌دهد و نسبت به سال گذشته در مدت مشابه سه درصد بهبود یافته است؛ همچنین واردات نیز چهار درصد کاهش پیدا کرده است.

وی تصریح کرد: ‌در حوزه دام و طیور در سال 92 تراز تجاری ما منفی 136‌ میلیون دلار بود که امروز در 10 ماهه اول سال بیش از 500 میلیون دلار مثبت شده است؛ در بخش شیر نیز تولیدات ما 9 میلیون و 600 هزار تن در سال است اما در سال جاری در 10 ماهه اول 650 هزار تن صادرات شیر داشته‌ایم. یعنی حدود هفت درصد از تولیدات را توانسته‌ایم صادر کنیم، درحالی‌که در سال گذشته صادرات در بخش شیر و لبنیات تنها 598 هزار تن بوده است.

معاون بهبود تولیدات دامی وزارت جهاد کشاورزی با بیان اینکه سالانه ‌2 میلیون و یک‌صد هزار تن مرغ در کشور تولید می‌شود، افزود: ازنظر تولید مرغ هفتمین کشور دنیا هستیم و سرانه تولید مرغ کشور حدود 26 کیلوگرم است؛ در حالی‌که متوسط تولید دنیا حدود 13 تا 15 کیلوگرم است. در 10 ماهه سال حدود صد هزار تن صادرات مرغ و تخم مرغ داشتیم.

وی همچنین با اشاره به تولید عسل کشور، عنوان کرد: در بخش عسل نیز سالانه حدود 78 هزار تن عسل در کشور تولید می‌شود که امسال حدود 1300 تن صادرات عسل انجام شده است؛ گوشت تنها پروتئینی است که در حوزه دام و طیور نیاز به واردات آن داریم و باید در این زمینه سرمایه‌گذاری بهتری صورت گیرد.

رکنی تصریح کرد:‌ اینکه تصور کنیم خوزستان شرایط مناسبی برای توسعه دامداری‌ها ندارد، تصور غلطی است و امروز شاهد آن هستیم که واحدهای صنعتی مناسبی در خوزستان وجود دارد. اقتصاد مقاومتی موضوعی است که رهبری بر آن تأکید دارند و مبنای کار دولت قرار گرفته است. موضوع گاومیش و توجه به پرورش آن یکی از مصادیق اقتصاد مقاومتی است.

وی ادامه داد: در کشور هفت استان مازندران، ‌گلستان، گیلان، ‌آذربایجان غربی و شرقی، ‌اردیبل و خوزستان "گاومیش‌خیز" هستند؛ حدود 80 هزار رأس از جمعیت حدود 220 هزار رأسی گاومیش‌های کشور در خوزستان هستند و متوسط تولید گاومیش‌های شیرده در خوزستان حدود یک هزار و 900 لیتر است و شاید ارزش شیر این حیوانات در مقایسه با گاوهای شیری حدود 2 برابر باشد. متوسط شیری که از گاومیش‌ها به‌دست می‌آید نیز حدود 2 برابر قیمت گاوها خریداری می‌شود.

معاون بهبود تولیدات دامی وزارت جهاد کشاورزی با بیان اینکه گاومیش بهترین و با کیفیت ترین شیر را تولید می‌کند، گفت: ‌این دام در خوزستان ابتدایی‌ترین جایگاه را دارد. هزینه مصرفی آن نسبت به هزینه‌ای که برای گاوهای شیرده می‌شود بسیار اندک است و با این هزینه اندک کیفی‌ترین محصول را ارائه می‌دهد. بهره برداران ما باید در اصول پرورش دانش خود را تا حد زیادی افزایش دهند تا بتوانیم در این زمینه اقدامات مؤثرتری را انجام دهیم.

رکنی با اشاره به اینکه اقدامات انجام‌شده در بحث ژنتیک و اصلاح نژادی کفایت نمی‌کند، تصریح کرد: نسل قدیم ما با اصول و سختی‌های کشاورزی انس گرفته است، اما نسل جدید الزاما نمی‌توانند خود را با این سختی‌ها هماهنگ کنند. باید برای نسل جدید شرایط جدیدی را فراهم کنیم. یک بازنگری در سیستم‌های پرورش در گاوداری‌های کشور انجام شده است. گاومیش یکی از دام‌هایی است که ارزش اقتصادی بالایی دارد و می‌توانند برای ما تولید ثروت کند و تنها نیاز است شرایط بهتری را برای این دام مهیا کنیم تا نسل جدید نیز به فعالیت‌های کشاورزی علاقه‌مند شوند و کارها با سرعت بیشتری پیش برود.

وی توضیح داد:‌ در بخش ژنتیک و کارهایی که در انتخاب ژنتیکی گاومیش‌ها در برخی از ایستگاه‌های اصلاح نژادی کشور انجام می‌شود، همچنین در آنالیز داده‌های مرکز اصلاح نژاد کشور اقدامات اولیه انجام شده است و برخی مواد ژنتیکی نیز به تناسب نیاز در برخی ایستگاه‌های کشور توزیع می‌شوند. در یکی، 2 سال اخیر برخی شرکت‌ها و مجموعه‌هایی که به شکل صنعتی به پرورش گاومیش پرداخته‌اند درخواست‌های مختلفی مانند انتقال جنین را مطرح کردند.

معاون بهبود تولیدات دامی وزارت جهاد کشاورزی ادامه داد:‌ برای اولین‌بار در یک یا 2 سال گذشته 20 جنین گاومیش در واحدهای گیرنده کشت شد که نتیجه بسیار خوبی داشت. گاومیش هایی که در ایران وجود دارند با گاومیش‌های خارجی در خصوصیت‌های رفتاری متفاوت هستند، چراکه این دام‌ها تاکنون شرایط صنعتی نداشتند و فضای نگهداری آن‌ها باز بوده است.

رکنی ادامه داد: نگهداری این دام‌ها در فضای محدود، جداسازی گوساله و حتی رفتار دام در هنگام شیردهی، برخی محدودیت‌ها در خصوص گاومیش‌ها هستند که باید با برنامه‌ریزی مناسب این مسائل را حل کنیم.

وی در خصوص تغذیه گاومیش، گفت:‌ گاومیش حیوانی بسیار قانع است. در طرح 550 هزار هکتاری، سطح زیرکشت نیشکر توسعه بسیاری خواهد داشت؛ در گذشته نیشکرها را آتش می‌زدند و با این کار آلاینده‌هایی وارد هوا می‌شد. اکنون دستگاهی به‌صورت پایلوت ساخته شده که با برداشت سرشاخه‌های نیشکر آن‌ها را به صورت مواد غذایی آماده می‌کند.

معاون بهبود تولیدات دامی وزارت جهاد کشاورزی ادامه داد: این سرشاخه‌ها می‌توانند یکی از منابع غذایی خوب برای تغذیه دام‌های منطقه باشند؛ اگر این کار عملی شود پیش‌بینی می‌کنیم حدود 2 میلیون تن به منابع خوراک خوزستان اضافه و به این ترتیب یکی از دغدغه‌ها در بحث توسعه دام در خوزستان برطرف شود.